Inkanteling van onze woonleningen in het Vlaams Woningfonds

In het Vlaams Regeerakkoord 2019-2024 en de Beleidsnota Wonen werd voorzien om de dienstverlening betreffende de Vlaamse Woonlening integraal onder te brengen bij het Vlaams Woningfonds (VWF). Hierdoor dienden zowel de budgetten als de administratieve ondersteuning (backoffice) vanuit de VMSW overgeheveld te worden naar het VWF. Enkel voor bestaande leningen kunnen ontleners nog te rade bij de VMSW onder de vorm van wederopnames.

Vanaf 1 januari 2023 zal het volledige beheer van de VMSW-leningen overgaan naar het VWF waarvan de voorbereiding al in 2020 startte. Met bovenstaande beslissing was het onduidelijk welke gevolgen dit zou hebben voor de vierentwintig kredietbemiddelende sociale huisvestingsmaatschappijen in Vlaanderen.

Gezien de sociale huisvestingsmaatschappijen instaan voor een maximale ondersteuning en begeleiding van de doelgroep, was het voor de sector duidelijk dat de kredietverstrekking ook door hen moest worden verdergezet. Immers is de koppeling van de verkoop van een sociale koopwoning en het verstrekken van een sociale lening een “uniek product” die in het belang van de koper best wordt gehandhaafd.

Op 17 december 2020 werd het programma- decreet bij de begroting 2021 goedgekeurd door het Vlaams Parlement. Dit decreet bepaalt onder meer dat de Vlaamse Regering voortaan sociale huisvestingsmaatschappijen kan erkennen om op te treden als kredietbemiddelaar van het VWF bij het verstrekken van de bijzondere sociale leningen. Voorts is bepaald dat de bestaande 24 SHM’s die bemiddelen in naam van de VMSW, vanaf 1 januari 2021 erkend zijn om op te treden als kredietbemiddelaar van het VWF. De betrokken SHM’s blijven leningsaanvragen samenstellen en zullen deze ter beoordeling en beslissing overmaken aan het VWF. Het verlijden van de leenakte en de opvolging van de sociale leningen worden de exclusieve bevoegdheid van het VWF.

De transitie werd in de loop van 2020 concreet uitgewerkt onder de vorm van een intense overlegstructuur tussen de SHM’s via de belangenvereniging VLEM en het VWF. Zo werden de werkwijzen op elkaar afgestemd, om de klantvriendelijkheid, de laagdrempelige communicatie en de optimale afhandeling van de dossiers te garanderen. Eind 2020 werden er theoretische en praktische opleidingen voorzien voor de SHM’s en ook in 2021 vinden nog steeds vergaderingen overlegmomenten plaats om de samenwerking te verbeteren en kinderziektes uit het nieuwe systeem te weren.

Een verbetering tegenover de VMSW is dat de ontlener nauw betrokken is bij het kredietproces: elke ontlener kan digitaal zijn dossier raadplegen en nagaan in welke fase het kredietdossier zich bevindt.

Samen met de collega SHM’s en het VWF moeten we er blijven over waken dat elkeen die recht heeft op een Vlaamse Woonlening er ook kan van genieten, t.t.z. blijft Ons Onderdak inzetten op klantvriendelijke en laagdrempelige dienstverlening.

Het cijfermateriaal van het VWF hierboven is te vergelijken met de statistieken van de VMSW. Er werden in 2020 in totaal 3.464 nieuwe sociale woonkredieten afgesloten waarvan 1.743 bij het VWF en 1.721 bij de VMSW. Ook het gemiddeld kredietbedrag van 173.654 euro en het gemiddelde maandelijkse aflossingsbedrag t.w.v. 735,84 euro zijn quasi gelijk bij de VMSW. Gezien de VMSW bijna de helft van het totaal aantal woonkredieten heeft afgesloten, blijft er een belangrijke rol weggelegd voor de SHM’s om de vraag van ontleners te voldoen. Verder in het jaarverslag (hoofdstuk 3.6) worden de bemiddelingscijfers van Ons Onderdak en de VMSW uiteengezet.